વર્ષ 2023ની શરૂઆત ભારતીય ઉદ્યોગપતિઓ માટે બહુ સારી સાબિત થઈ નથી.ભારતના મોટા ઉદ્યોગપતિઓ અત્યારે ખરાબ સમયમાંથી પસાર થઈ રહ્યા છે.ભારતના બિઝનેસ ટાયકૂન્સની સંપત્તિ ઘટી રહી છે.બજારમાં ઘટાડાની અસર તેમના શેર પર જોવા મળી રહી છે.હિંડનબર્ગ રિપોર્ટ બાદ અજાની જૂથ તેના સૌથી ખરાબ તબક્કામાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે.કંપનીનું માર્કેટ કેપ ઘટીને માત્ર 7 લાખ કરોડ થઈ ગયું છે.કંપનીના કુલ બજાર મૂલ્યમાં 63 ટકાનો ઘટાડો થયો છે.24 જાન્યુઆરીના રોજ અદાણી ગ્રુપનું બજાર મૂલ્ય 19.19 લાખ કરોડ હતું જે હવે ઘટીને લગભગ 7 લાખ કરોડ થઈ ગયું છે.
ભારતીય ઉદ્યોગપતિઓ આ દિવસોમાં ખરાબ તબક્કામાંથી પસાર થઈ રહ્યા છે. આ સમય ખાસ કરીને એ ઉદ્યોગપતિઓ માટે ભારે છે, જેમની કંપનીઓ પર દેવાનો મોટો બોજ છે. અદાણી ગ્રુપના 236 અબજ ડોલરના ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અમ્પાયરને એક મહિનામાં 63 ટકાનો ઝટકો લાગ્યો છે. જો કે અદાણી એકલા જ ખોટ સહન કરી શક્યા નથી. અદાણી ઉપરાંત અનિલ અગ્રવાલની કંપની પણ મુશ્કેલ તબક્કામાંથી પસાર થઇ રહી છે.
અનિલ અગ્રવાલની લંડન લિસ્ટેડ વેદાંતા રિસોર્સિસ દેવામાં ડૂબેલી છે. જાન્યુઆરી 2024 સુધીમાં કંપની આ દેવાના બોજને ઓછો કરવા માંગતી હતી. જાન્યુઆરીમાં તેમને 100 મિલિયન ડોલરનું દેવું ચૂકવવાનું હતું. જો કે, લોન ઘટાડવાના તેના પ્રયાસથી તેનો એક ભાગીદાર નાખુશ થઈ ગયો, જેને તે નારાજ કરવા માંગતો ન હતો.
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેના યુદ્ધની સાથે જ યુએસ સેન્ટ્રલ બેંક ફેડરલ રિઝર્વે વ્યાજદરમાં વધારો કરવાનું શરૂ કર્યું ત્યારે કોમોડિટીના ભાવ ગયા વર્ષે આસમાને પહોંચી ગયા હતા.દરમિયાન, અનિલ અગ્રવાલ વેદાંત રિસોર્સિસ અને વેદાંત લિમિટેડ પર દેવાનો બોજ ઘટાડવાના પ્રયાસોમાં રોકાયેલા હતા.આ પ્રયાસમાં તે અમુક અંશે સફળ પણ રહ્યો હતો.તેણે ગયા વર્ષે વેદાંત સંસાધનોને $10 બિલિયનથી ઘટાડીને $8 બિલિયન કર્યું.
વેદાંતના અનિલ અગ્રવાલને $1.5 બિલિયનની લોન મંજૂર કરવામાં આવી હતી.આ વર્ષે સપ્ટેમ્બરમાં, તેણે બોન્ડની ચુકવણી વિશે વાત કરવાનું શરૂ કર્યું.હવે આ વર્ષે અને જાન્યુઆરી 2024માં તેમની સામે પડકારો દેખાઈ રહ્યા છે.વેદાંત રિસોર્સિસના ઓગસ્ટ 2024ના બોન્ડના દર 70 સેન્ટની નીચે ટ્રેડ થઈ રહ્યા છે.વેદાંતા માટે ભંડોળ ઊભું કરવાની બાબતમાં આગામી થોડા અઠવાડિયા પડકારજનક બની શકે છે.જો વેદાંત ભંડોળ ઊભું કરવામાં અસમર્થ હોય તો તેનું ક્રેડિટ રેટિંગ બગડી શકે છે.સ્ટાન્ડર્ડ એન્ડ પુઅર્સે આ વિશે જણાવ્યું હતું કે જો ફંડ રેન્જ પૂરી ન થાય તો વેદાંત દબાણમાં આવી શકે છે.
અનિલ અગ્રવાલની કંપની વેદાંતના દેવાનો બોજ ગૌતમ અદાણીની કંપનીઓ કરતા ત્રણ ગણો ઓછો છે.અદાણીના દેવાનો બોજ 24 અબજ ડોલર છે.ભલે વેદાંતા પર દેવાનો બોજ અદાણી કરતા ઓછો હોય, પરંતુ તેમના બોન્ડ પણ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ગ્રેડ પ્રમાણે સૌથી નીચા સ્તરે ચાલી રહ્યા છે, જે કંપની માટે ચિંતાનો વિષય છે.
વેદાંતા ગ્રુપ તેનું એક યુનિટ હિન્દુસ્તાન ઝિંક લિમિટેડને વેચવા માંગે છે જેથી તેનું દેવું ઓછું થાય.આમ કરીને તે પોતાના દેવાનો બોજ ઓછો કરવા માંગતો હતો, પરંતુ સરકારે તેને આમ ન કરવા કહ્યું છે.હકીકતમાં, હિન્દુસ્તાન ઝિંક લિમિટેડમાં સરકારનો લગભગ 30 ટકા હિસ્સો છે.સરકારના આ આદેશ બાદ અનિલ અગ્રવાલનું દેવું ઘટાડવાની યોજનાને ફટકો પડ્યો છે.S&P ગ્લોબલ રેટિંગ્સે જણાવ્યું હતું કે જો વેદાંત તેની આંતરરાષ્ટ્રીય ઝીંક એસેટ વેચીને $2 બિલિયન એકત્ર કરવામાં નિષ્ફળ જાય તો તે દબાણમાં આવી શકે છે.
કંપની પર વધતા દબાણની અસર તેના શેર પર પણ દેખાઈ રહી છે.સોમવારે કંપની વેદાંતા લિમિટેડનો શેર લગભગ 3 ટકા ઘટીને રૂ. 286.75 થયો હતો.એટલું જ નહીં અનિલ અગ્રવાલની અંગત મિલકતમાં પણ મોટો ઘટાડો નોંધાયો હતો.ફોર્બ્સની બિલિયોનેરની યાદી અનુસાર, સોમવારે અનિલ અગ્રવાલની કુલ સંપત્તિમાં $139 મિલિયનનો ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો.તેમની નેટવર્થ ઘટીને માત્ર $2 બિલિયન થઈ ગઈ.